Eleanor Roosevelt’in hoş bir kelamı vardır: “Büyük beyinler fikirleri tartışır, orta halliler olayları, küçük beyinler ise insanları.”
Geçtiğimiz Mayıs ayında İstanbul Bebek kıyısında cinsel ilgiye giren ve çıplak gezen şahısların imajlarının toplumsal medyada paylaşılması toplumda büyük bir şok tesiri yarattı. İzleyen günlerde ise çıplak gezme ve kamusal alanda cinsel bağ haberleri artmaya başladı. Kimi bireylerce bu insanların milliyetleri üzerinden bir tartışma yaşanırken, kimi şahıslar ise bu hareketleri gerçekleştirenlerin alışılmışın dışında davranışlarının ayrıntılarına odaklanmayı tercih etti. Bu yazıda bu hareketlerin gerisinde yatan nedenlere odaklanıyoruz.
Son devirde bu haberlere bu kadar maruz kalmamızın nedenlerini iki olgu üzerinden tartışabiliriz; agorafili ve toplum mühendisliği.
Agorafili nedir
Agorafili Glauber tarafından dışarıda gezmek dağlara tırmanmak üzere aktivitelerin yanı sıra obsesif fantezilerin Bostancı Escort tümü olarak tanımlanıyor Buradan hareketle dışarıda olmaya yahut halka açık yerlerde seks yapmaya bağlılık agorafili olarak kabul ediliyor
Agorafili Türkiye de yeni gündeme gelmiş olsa da birtakım ülkelerde uzun vakittir Ümraniye Escort gündemde İngiltere de 2018 yılından beri kamusal alanda seks faaliyetine yönelik yasal düzenleme yürürlükte bulunuyor ABD de 2 000 şahısla yapılan anket ise iştirakçilerin 76’sının kamusal alanda seks yaptıklarını bunların Kartal Escort 23 ünün ise yakalandıklarını ortaya koyuyor
Türkiye deki durum için birinci akla gelen bu olayların öteki ülkelerde olduğu üzere aslında her vakit yaşanıyor olmasına karşın gündem olmamış olması Bebek kıyısının akabinde art geriye misal olayların toplumsal medyaya taşınmasının bu tip olayların yeni olduğu yanılgısını yaratmış olması mümkün Akla gelen başka seçenek ise toplum mühendisliği
Toplum mühendisliği
Toplum mühendisliği toplumun tavır ve davranışlarını etkileme eforlarının tanımlanmasında kullanılan bir kavram O halde bu imajların toplumda bir ekip tesirlere yol açmak için kasıtlı olarak yayınlanıyor olmaları mümkün
Peki lakin neden
Prof Dr Sinan Canan aklı mantığı merkez bedelleri ve birlikte yaşamanın gerekliliklerini kaybeden toplulukların kriz devirlerinde manipüleye açık hale geldiklerini belirtiyor
Kitlelerin manipülasyonu yeni bir olgu değil Yeğeni olduğu Sigmund Freud un beşerler hakkındaki kanılarını kitlelerin manipülasyonu için kullanan Edward Bernays in hareketlerinden Faşist Mussolini nin halkın dikkatini baskı rejiminden öteki tarafa çekmek emeliyle kullandığı gerçeklikten uzak Beyaz Telefon Filmleri ne Amerika da kasıtlı olarak manipülasyon emeliyle yarattıkları bildirilerle bilinen Zihin Menajerleri ne kadar uzanan örnekleri çoğaltmak mümkün Günümüzde ise en süratli ve faal manipülasyon toplumsal medya aracılığı ile yapılıyor
Amerikalı Sosyolog C Wright Mills kitle bağlantı araçlarının manipüle edici rolü sayesinde iktidarların gücünü artırdığına dikkat çekiyor Böylelikle toplum politik olarak duyarsızlaşarak siyasal meselelere ilgisiz bir hale geliyor
Toplumu meselelere ilgisiz hale getiren bir öbür durum Spinoza nın lisana getirdiği kitlelerin kederi Spinoza ya nazaran iktidarın kitlelerin üzüntüsüne muhtaçlığı var Zira kaos ortamında hayatta kalma uğraşı veren bireyin hayatı sorgulama lüksü bulunmuyor Bu türlü bir kaos ortamında iktidarlar toplumu içinde bulunduğu sıkıntı durumdan çıkaracak mutlak güç olarak görülüyor
Son devirde yaşanan bu olayların yol açtığı bir başka tehlike duyarsızlaşma Prof Dr Sinan Canan bu haberlerin devamı halinde duyarsızlaşmanın başlayacağına dikkat çekiyor
Ne yapmalı
Her şeyden evvel sakin kalmak ve farkında olmak değerli Şok tesiri yaratan haberlerin manipülasyondaki etkililiğinin farkındalığı ile durumu tahlil etmek gerekiyor Bu esnada bireyler ve olaylardan çok bu olayların altında yatan nedenlere odaklanmanın verilmek istenen alt iletisi direkt kabul etmemizi engelleyeceğini de unutmamak gerekiyor
Son olarak endişe ve ümitsizliğe kapılmamak büyük kıymet taşıyor Ümitsizlik bizi manipülasyona daha açık hale getiriyor Kaygı konusunda ise son kelam Montaigne den Acı çekeceğinden korkan insan esasen dehşetleri yüzünden acı çekiyor
Betül HAYRULLAHOĞLU