Önder Yılmaz – Yunanistan’ın geri iterken uyguladığı zalimlikler, şahsen yaşayanların ağzından da KDK raporuna yansıdı. Afganistanlı Feridun Serveri’nin “Botumuzu batırdılar, sonrasında nefes almayan çocuğumu kucağıma verdiler”, KDK yetkililerine yaşadıklarını ağlayarak ve orta ara çığlıklar atarak aktaran Kamerunlu göçmen bayanın “Ormanlık alana götürdüler, ağzımı bezle kapatıp, kelepçelediler. İki polis soyup, sırayla tecavüz ettiler” sözleri ise rapordaki insanlık dışı kıssalar ortasında yer aldı.
Zulmün istatistikleri
Raporda, Yunanistan’a karadan geri itme uygulamaları sonucu 2021 yılında toplam 53 göçmenin, 2022’de ise 31 Mayıs prestijiyle toplam 33 göçmenin donarak ve Meriç’te boğularak hayatını kaybettiği kayıtlara geçirildi. Denizden yapılan geri itmeler sonucu 2021 yılında sekiz, 2022 yılı 31 Mayıs prestijiyle üç sistemsiz göçmenin hayatını kaybettiği belirtilen raporda, “Yunanistan ögeleri tarafından yapılan geri itme uygulamaları sonucunda hayatını kaybeden toplam sistemsiz göçmen sayısı incelendiğinde, 2021 yılında 61, 2022 yılında 31 Mayıs prestijiyle 36, toplamda 97 sistemsiz göçmenin donarak ve boğularak hayatını kaybettiği tespit edilmiştir” denildi. Raporda şu tespitler dikkat çekti:
Kelepçeleyip denize
“Denizden geri itme olaylarında sistemsiz göçmenlerin bazen elleri geriden kelepçeli olarak, bazen de can yeleği giydirilmeden direkt denize atıldığı tespit edilmiştir. 2021 yılında 14 olayda, 2022 yılında ise 31 Mayıs prestijiyle yedi olayda toplam 78 sistemsiz göçmenin direkt denize atıldığı, bu olaylar sonucunda ise toplam 69 sistemsiz göçmenin Kıyı Güvenlik Komutanlığı tarafından kurtarılabildiği, dokuz sistemsiz göçmenin ise boğularak öldüğü tespit edilmiştir. 2021 ve 2022 yıllarında geri itme uygulamalarına bağlı olarak meydana gelen vefat olaylarının tamamında sistemsiz göçmenlerin elleri kelepçeli olarak yahut can yeleği giydirilmeden direkt denize atıldığı görülmektedir.”
Raporda Göç Yönetimi Başkanlığı’ndan alınan bilgiler doğrultusunda “Yunanistan ögeleri tarafından 2020’de 17 bin 245, 2021’de 16 bin 497, 2022’de ise 31 Mayıs prestijiyle 7 bin 781 sistemsiz göçmenin geri itildiği görülmektedir. 2020 yılından 31 Mayıs 2022’ye kadar olan süreçte toplam 41 bin 523 sistemsiz göçmenin geri itildiği tespit edilmiştir” denildi.
Komisyon kurun
Raporda KDK Yunanistan’a 14 unsurluk şu davette bulundu:
Karadan ve denizden yapılan sistematik geri itme uygulamaları terk edilmeli.
Göçmenlere insan onuruna saygılı biçimde muamele edilmeli.
Botları patlatma, kıyafetleri çıkarttırılarak soğuk havada geri itme, elleri bağlayarak denize yahut ırmağa atma, ateşli silah kullanma üzere ömür hakkını ihlal eden ve tehlikeye sokan sert ve katı uygulamalar terk edilmeli.
Geri itme argümanlarını reddetme siyaseti terk edilerek, savlar bağımsız ve tarafsız bir biçimde soruşturulmalı.
Geri itme tezlerini süratli, bağımsız ve tarafsız halde inceleyecek bir Ulusal İzleme Düzeneği kurulmalı.
Geri itme argümanlarını faal formda soruşturmak için Türkiye tarafından iletilen ispatları ve şahıslar tarafından iletilecek şikayetleri direkt inceleyecek ve Türkiye’deki mercilerle eşgüdüm içinde çalışacak, ulusal insan hakları kurumlarının, ulusal izleme sisteminin, memleketler arası örgütlerin ve sivil toplum kuruluşlarının da içinde yer aldığı bağımsız ve tarafsız bir komite ve şikayet izleme düzeneği kurulmalı.
Hak ihlallerine sebep olan hukuka muhalif hareketleri gerçekleştiren kamu çalışanı cezalandırılmalı.
Geri itme uygulamalarını gerçekleştiren ve iştirak eden maskeli, üniformasız bireylerin kamu vazifelisi olup olmadığı soruşturularak, soruşturma sonucu şeffaf bir formda milletlerarası kamuoyu ile paylaşılmalı.
Uluslararası muhafaza hukukuna uygun hareketlerde bulunulmalı.
Uluslararası hukuka ters ve göçmen haklarını ihlal eden yasal düzenlemelerden vazgeçilmeli.
Sivil toplum kuruluşlarının ve medya organlarının bölgede çalışma yapmasına ve sıkıntı durumda kalan göçmenlere yardım etmesine müsaade verilmeli.
Can salı üzere kurtarma ekipmanların ömür hakkını tehlikeye sokan geri itme uygulamalarında araç olarak kullanılmasından vazgeçilmeli.
Düzensiz göçmenlerin bir daha gelmemesini sağlamaya yönelik yıldırma uygulamaları, kimlik, pasaport vb. evraklara el konulması uygulaması terk edilmeli.
Sığınma prosedürü milletlerarası hukuka uygun halde işletilmeli.
YARIN: FRONTEKS GERİ İTMELERDE YUNANİSTAN’LA İŞBİRLİĞİ Mİ YAPIYOR?